چگونه در شرایط بد جوی در کوهستان جهت یابی کنیم

مهارت داشتن در جهت یابی navigation یکی از ضروری ترین چیزهایی است که یک کوهنورد ، گردشگر، کوله گرد وخلاصه هر کسی که به طبیعت گردی علاقه دارد لازم است که آن را کسب کند .

در آب و هوای صاف و آفتابی  ، کوه پیمایی   می تواند بدون زحمت باشد ، به خصوص اگر مسیرهای مشخص شده را طی کنید   . اما آب و هوای کوهستان  غیرقابل پیش بینی است. حتی در روزهایی که آب و هوای بد پیش بینی نمی شود ، ممکن است با مه یا ابری شدن هوا کوهنوردان در مسیر نامعلوم سرگردان شوند . در چنین شرایطی مهم است که بدانید چگونه با اطمینان ادامه دهید.

ابزارهای مناسب را همراه داشته باشید و نحوه استفاده از آنها را بدانید

ابزارهای اصلی جهت یابی  عبارتند از نقشه توپوگرافی (نقشه چاپ شده بر روی کاغذ ضد آب  ) و قطب نما پایه. GPS یا برنامه مناسب تلفن های هوشمند می توانند ابزارهای مکمل بسیار مفیدی در شرایط بد آب و هوایی باشند . هنگام کوهنوردی  همیشه نقشه و قطب نما داشته باشید.

اصول اولیه جهت یابی در کوهستان  استفاده درست از نقشه است به طوریکه باید نقشه را جوری در دست یگیرید که شمال و جنوب نقشه مطابق با شمال و جنوب محیط باشد ، همچنین باید مسافتها و زمان مربوط به آن را محاسبه کنید .

توجه داشته باشید که  مهارت جهت یابی ، چیزی  نیست که  یکبار یاد بگیرید و هرگز فراموش نکنید ؛ برای حفظ مهارت نیاز به تمرین منظم دارد.

مراقب موقعیت خود باشید

حتی زمانی که آب و هوا عالی است و استفاده از قطب نما لزومی  ندارد ، نیمی نگاهی به  نقشه داشته باشید  و در حین حرکت یک چک لیست ذهنی از نشانه ها و مکانهایی که از آنها گذر می کنید  بردارید. این کار به شما کمک می کند تا نه تنها تصویری مشخص از مکان فعلی خود داشته باشید بلکه به  شما می گوید که کجا بوده اید و حالا باید به کجا بروید ، این یکی از  حیاتی ترین کارها در جهت یابی کوهستانی است .

در شرایطی که دید در کوهستان ضعیف می شود اگر موقعیت فعلی خود را بدرستی بدانید بسیار راحت تر می توانید مسیر درست را پیدا کنید .

از خطرات اطراف خود آگاه باشید

خطراتي كه در صورت صاف بودن هوا ممكن است آشكار بوده و به راحتي قابل اجتناب باشد ، در شرایط مه آلود  ، بارانی  يا طوفانی  می توانند خطرات بيشتري ايجاد كند. در هنگام جهت یابی ، چک لیستی از اماکن خطرناک  نیز در ذهن خود داشته باشید تا در شرایط بد آب و هوایی از آنها  اجتناب کنید که شمال :

• زمین شیب دار یا صخره ای
• دامنه های پرشیب پوشیده از سنگریزه
• لبه های صخره ای
• جریان آب که ممکن است در باران شدید بالا بیاید
• قرنیزها (در زمستان یا بهار)
• زمین های مستعد بهمن (در زمستان یا بهار)

بدانید در شرایط بد جوی  چه باید بکنید

اگر با یک گروه کوهپیمایی می کنید  ، افراد  را جمع کنید و تبادل اطلاعات داشته باشید ، اطلاعات مربوط به  مسیری که طی کرده اید را مقایسه کنید. ممکن است شخص دیگری چیزی را که فراموش کرده اید به خاطر بیاورد.

اطمینان حاصل کنید که گروه خود را در کنار هم نگه داشته اید و مراقب باشید که هیچ یک از افراد گروه  را گم نکنید ! اگر در یک گروه بزرگ کوهنوردی می کنید  ، شخصی را تعیین کنید تا در پشت گروه  راه برود تا  اطمینان حاصل شود  که هیچ کس عقب نمانده است.

بدانید که در محدودیت دید چگونه در مسیر درست گام برداید

در دید ضعیف ممکن است شما قادر به مشاهده نشانه های کلیدی (مانند تخته سنگ های آشکار)  موجود در محیط که می تواند شما را در مسیر درست نگهدارد نباشید . مخصوصا در شرایط برفی و مه آلود امکان انحراف از مسیر بسیار زیاد است . سعی نکنید در حالی که به قطب نما خود نگاه می کنید راه بروید  این کاردقیق نیست.

یک گزینه این است که از همنورد  خود به عنوان ویژگی هدف استفاده کنید. هر دوی شما باید قطب نما داشته و آن را در جهت درست تنظیم کرده باشید . در مورد معنای علامتهای دست  برای حرکت به چپ و راست توافق کنید.

همنورد شما ،  جلو می رود و تا جایی که می تواند جهت درست را حفظ می کند  ، در حالی که شما منتظر می مانید و در عقب تماشا می کنید.

هنگامی که همنورد شما  به مرز محدوده دید می رسد ، جهت  را با او  چک  کنید و آن را با جهت  مورد نظر که باید به سمت آن بروید مقایسه کنید . از دستها  برای علامت دادن به چپ یا راست استفاده کنید تا زمانی که در موقعیت مناسب قرار بگیرید .

در حال حاضر همنورد شما  در همان حال باقی می ماند تا شما به او برسید. این کار را تکرار کنید تا وقتی که به یک نشانه کلیدی در مسیر دست یابید که بتوانید از آن برای تشخیص مسیر درست استفاده کنید .

اگر به صورت انفرادی کوهنوردی می کنید از یک عصای یا تبر یخ به عنوان علامت در پشت سرخود استفاده کنید ، شما باید به عقب برگردید و جهت را با مکان نشانه خود چک کنید جهت یابی شما در صورتی درست است که با مکان قبلی 180 درجه  فاصله داشته باشد .

به قطب نما اعتماد کنید

در شرایط جوی که باعث می شود محدودیت دید بوجود آید به راحتی می توانید سردرگم شوید ، گاهی اوقات به کارکرد قطب نمای خود اعتماد ندارید چراکه  جهت یابی می کنید اما نتیجه درست و منطقی به نظر نمی رسد در این شرایط می توانید جهت یابی را دوباره انجام دهید یا جهت  را با قطب نمای دیگر اعضای گروه مقایسه کنید.

به غیر از مواردی که بنا به دلایل خاص به کارکرد قطب نما شک دارید ( آسیب دیدگی یا وجود سنگهای مغناطیسی در نزدیکی شما ) به جهتی که به شما نشان می دهد اعتماد کنید .

اگر مهارت کافی در استفاده صحیح از قطب نما و دیگر ابزار جهت یابی داشته باشید اعتماد به نفس شما در کابرد آنها بیشتر می شود و اینجا اهمیت تمرین آشکار می شود .

از تکنیک  handrail استفاده کنید

Handrail ها مکانهایی معینی هستند که روی نقشه مشخص شده اند ، این مکانها به صورت خطی قرار دارند و نشانه رودخانه ، خطوط برق ، خط ساحلی ، حصار، به طور کلی پدیده های طبیعی و مصنوعی هستند که در فاصله و جهت مشخصی از مقصد هدف شما قرار دارند و با پیدا کردن این نقاط و دنبال کردن آنها می توانید مقصد خود را مشخص کنید .

مثلا وقتی رودخانه را پیدا کردید می دانید که مقصد شما در قسمت غرب رودخانه و فاصله مشخص چندکلیلومتری قرار دارد به این ترتیب می توانید مسیر درست را پیدا کنید . با این روش بدون نیاز به قطب نما جهت یابی انجام می شود .

از GPS استفاده کنید

فناوری GPS مزایای زیادی برای جهت یابی  کوهستانی دارد. در شرایط طوفانی که اصلا نمی دانید کجا هستید ، این دستگاه موقعیت شما را روی نقشه نشان می دهد و به این شکل جهت یابی در شرایط سخت را آسانتر می کند .

البته لازم به ذکر است که اتکا کامل به GPS  خیلی  ایده خوبی نیست ، زیرا ،  با وجود راحتی استفاده از آن ، ممکن است به هر دلیلی  نرم افزار خوب کار نکند  ، سیگنال ها می توانند مختل شوند یا دستگاه  می تواند در سرما آسیب ببیند .

GPS   یکی از ابزارهای مفید کوهنوردی است که باید همراه داشته باشید اما از نقشه و قطب نما نیز استفاده کنید. بهترین روش این است که نقشه ، قطب نما و GPSرا با خود بردارید  و مهارت استفاده از هر سه وسیله را به خوبی بدانید. همچنین می توانید برنامه رایگان OS Locate app را که توسط Mountain Rescue توصیه شده است بارگیری کنید.

فاصله را با قدم زدن اندازه گیری کنید

این تکنیک نیاز به کمی آمادگی دارد اما یکی از مفیدترین مهارت های جهت یابی  در مواجهه با شرایط دید ضعیف در کوهستان است.

ابتدا باید تعداد قدمهای خود را برای طی کردن مسیری مشخص اندازه گیری کنید مثلا برای طی کردن 100 متر چند قدم برمیدارید. برای این کار باید :

• در یک زمین (مثلاً یک پارک یا زمین فوتبال) با استفاده از نقشه 100 متر را مشخص کنید
• با سرعت عادی راه بروید و هر دوقدم یکی را (برای مثال ، قدمهایی که فقط توسط پای راست برمی دارید ) ثبت کنید.
• در انتهای طول 100 متر توقف کرده و تعداد قدم ها را ثبت کنید.
• این کار را چندین بار تکرار کنید ، مطمئن شوید که با سرعت ثابت قدم می زنید. میانگین بگیرید ؛ حاصل آن تعیین کننده سرعت شما است ، که معمولاً از 55 تا 75 قدم برای بیشتر افراد متغیر است.

در کوه  ، این می تواند به شما کمک کند تا پیش بینی کنید که برای طی مسافت مشخص به چند قدم نیاز دارید. در صورت محاسبه فاصله های بیش از 100 متر ، برای شمارش از دستگاههای شمارنده ( مثلا ذکرشمار) یا انتقال مقدار مشخص سنگریزه  از یک جیب به جیب دیگراستفاده کنید .

عوامل زیادی بر  تعداد قدمهای  شما تأثیر می گذارد ، بنابراین باید تنظیماتی را انجام دهید. مثلا:

• دامنه های شیب دار
• زمین های لغزنده و داری سنگریزه ، برف ، گل
• بارش شدید یا باد شدید
• وزن باری که حمل می کنید ( سنگینی کوله )
• خستگی جسمی یا روحی

با تمرین و کسب تجربه  ، تشخیص خواهید داد  که چگونه این عوامل بر سرعت شخصی شما تأثیر می گذارد و چگونه باید آن را کنترل کنید .

وحشت نکنید

هنگامیکه خود رادر شرایط  نا مناسب جوی می بینید کاملا  عادی است که دچار نگرانی و اضطراب شوید ، اما بسیار مهم است که آرامش خود را حفظ کرده و وضعیت خود را منطقی بررسی کنید. تجربه نشان داده  ،که با دقت زیاد و  اعتماد به نفس می توانید از جادههای پیچیده کوهستانی در شرایط بد جوی به آسودگی گذر کنید ، آرامش اولین شرط لازم برای جهت یابی درست در شرایط بد و غیر قابل کنترل است.

گروه کوهنوردی و طبیعت گردی کوه گرد با داشتن سالها تجربه در زمینه برگذاری تورهای کوهنوردی و طبیعت گردی در داخل و خارج و همکاری با لیدرهای مجربه و کارشناسنان زبده در زمینه تجهیزات کوهنوردی و طبیعت گردی آماده پاسخگویی به شما عزیزان است . برای کسب اطلاعات بیشتر  با کارشناس ما تماس حاصل فرمایید .