چگونه از قطب نما استفاده کنیم

مقالات
آشنایی با روش صحیح استفاده از قطب نما
1290 بازدید
کوهگرد
شنبه ۰۸ مهر ۱۴۰۲

قطب نما compass  ابزاری قدیمی برای تعیین جهت است که قرنها است مورد استفاده قرار می گیرد . گفته می شود که چینی ها صد سال قبل از میلاد مسیح برای جهت یابی در کشتیرانی خود از ابزاری شبیه قطب نما استفاده می کردند .

چگونه از قطب نما استفاده کنیم

قبل از شروع یک ماجراجویی در فضای باز، مهم است که چند اصول اولیه در مورد جهت یابی را  یاد بگیرید. ابزارهای زیادی برای تعین مسیر وجود دارد که می توان از آنها به سادگی استفاده کرد مثل استفاده از دستگاههای گیرنده ماهواره ای یا GPS یا استفاده از app های تعین مسیر در تلفن همراه ولی هیچکدام از این ابزارها قابل اعتماد تر از قطب نمای معمولی نیست .

زیرا باتری ها ممکن است از بین بروند و ابزارها ممکن است خراب شوند. قطب نما فقط به میدان های مغناطیسی زمین متکی است و اگر راه درست استفاده از آن را فرا بگیرید مطمئن باشید شما را نا امید نخواهد کرد .

البته ما استفاده از تکنولوژی جدید را قبول داریم ، گیرنده‌های اختصاصی GPS و برنامه‌های تلفن همراه ابزارهای شگفت‌انگیزی هستند ولی همانطور که گفته شد در کنار آن حتما باید قطب نما و نقشه کاغذی همراه داشته باشید ضرب المثلی هست که می گوید :  هرگز به باطری اعتماد نکن !

 

نحوه انتخاب قطب نما

توانایی پیمایش با نقشه و قطب نما یک مهارت بسیار مهم است که می تواند به معنای واقعی کلمه زندگی شما را نجات دهد. قطب نما و نقشه شما همچنین می تواند کارهای مفید دیگری مانند گفتن اینکه کجا هستید، چه چیزی در اطراف شما است و بهترین راه برای رسیدن به جایی که می خواهید بروید چیست.

 

 

هنگام انتخاب قطب نما باید به چهار ویژگی اصلی توجه کرد:

 

تنظیم انحراف: یک قطب نمای  کارآمد برای استفاده در کوهنوردی و طبیعت گردی باید این ویژگی را داشته باشد .

آینه دید: اگر می‌خواهید در مسیر کوهنوردی یا دیگر شرایط از مسیر اصلی خارج شوید یا اصولا جهت یابی دقیق ترین مدنظر شما است بهتر است مدل های بالا تر قطب نما که دارای ویژگی تنظیم انحراف و دید آیینه ای هستند را انتخاب کنید.

شیب سنج : شیب سنج یا کلینومتر ابزاری است که برای اندازه گیری زوایای شیب، ارتفاع یا فرورفتگی یک جسم با توجه به جهت گرانش استفاده می شود. برای کوهنوردی و اسکی ، یک قطب نما با کلینومتر می تواند به شما در ارزیابی خطرات ریزش بهمن کمک کند. دانشمندان میدانی و متخصصان جستجو و نجات نیز دوست دارند کلینومتر داشته باشند.

سوزن جهانی: اگر یک جهانگرد هستید یا به سفری در جنوب استوا می روید ، مدلی با سوزن (عقربه ) جهانی انتخاب کنید .

 

ویژگی های قطب نما

در حالی که تمام قطب نماها در جهت تعیین شده خود قرار دارند، می توانند مجموعه وسیعی از ویژگی های اضافی را نیز داشته باشند. به طور کلی یک قطب نما با ویژگی های بیشتر هزینه بیشتری نیز دارد، اگرچه کیفیت ساخت (دقت و دوام) نیز بر قیمتی که می پردازید تأثیر می گذارد.

ویژگی های اصلی قطب نما

شناخت قسمتهای مختلف قطب نما

سوزن مغناطیسی: معمولاً انتهای قرمز یک سوزن قطب نما، به قطب مغناطیسی اشاره می کند. بیشتر سوزن ها در یک مایع تعدیل شناور هستند که به حرکت آنها کمک می کند. مایع منجمد نمی شود اما گاهی اوقات حباب هایی را تشکیل می دهد که معمولاً بر حرکت سوزن تأثیر نمی گذارد.

صفحه مدرج لغزنده (یا حلقه آزیموت): این حلقه برای پیدا کردن جهت حرکت مورد استفاده قرار می گیرد ، این حلقه که با درجه‌هایی از 0 تا 360 درجه مشخص شده است، محفظه اصلی قطب نما  را احاطه می‌کند. هرچه فاصله درجه ها کمتر باشد، پیمایش دقیقتر است.

صفحه پایه: این پایه شفاف صاف دارای طیف گسترده ای از علائم جهت یابی ، از جمله یک خط کش برای اندازه گیری فواصل نقشه است.

فلش ها و خطوط جهت یابی: علامت های داخل محفظه سوزن و روی صفحه پایه برای انواع وظایف جهت یابی استفاده می شود.

ویژگی های اضافی

عدسی ذره بین: برخی از قطب نماها دارای یک عدسی در صفحه پایه هستند. برای خواندن جزئیات نقشه مفید است.

نشانگرهای درخشنده: اگر قبل از غروب آفتاب شروع به کار می کنید یا پس از غروب خورشید راه بازگشت را پیدا می کنید، خوشحال خواهید شد که قطب نمائی دارید که داری این ویژگی است .

مراقب قطب نماهای دیجیتالی و لوازم جانبی باشید: ابزارهای شبیه قطب نما که به عنوان اشیاء تزیینی روی حلقه کلید یا بند ساعت و یا سرزیپ نصب می شوند شاید جالب به نظر بیایند اما نمی توان از آنها به عنوان جایگزینی برای قطب نمای عقربه ای استفاده کرد حتی یک ویژگی قطب نما در یک ساعت چند منظوره جایگزین قطب‌نمای پایه سوزنی نمی‌شود.

ویژگی های پیشرفته قطب نما

تنظیم انحراف : “انحراف” تفاوت در درجه بین شمال واقعی و شمال مغناطیسی است. از آنجا که بسته به جایی که هستید انحراف متفاوت است، داشتن قابلیت تنظیم انحراف بسیار مهم است . با تنظیم انحراف ، در منطقه مورد نظر با خیال راحت جهت یابی می کنید و تا زمانی که به یک منطقه جدید نرفته اید دیگر کاری به تنظیم آن ندارید .

دید آینه: دقت جهت یابی در نقاط دور را افزایش می دهد . همچنین به عنوان یک وسیله برای  سیگنال اضطراری مورد استفاده قرار می گیرد (نور را منعکس می کند و می توانید با کمک آن علامت بدهید .

کلینومتر: به شما امکان می دهد شیب یک منطقه را اندازه گیری کنید . برای ارزیابی احتمال خطر سقوط  بهمن و یا اجسام دیگر مفید است.

سوزن جهانی: این ویژگی اختلاف های میدان مغناطیسی را جبران می کند و به قطب نما اجازه می دهد تا در سراسر جهان به آرامی و با دقت کار کند. در غیر این صورت، قطب نما یا مختص آمریکای شمالی یا جنوبی است.

 

نحوه استفاده از قطب نما

برای اینکه کاردن با قطب نما را فرا بگیرید با نگاه دقیق تری به بررسی جزئیات ساختاری آن می پردازیم  .

صفحه پایه: شفاف است، بنابراین وقتی روی نقشه قرار می دهید به راحتی می توانید نقشه را ببینید  ، حداقل یک لبه مستقیم برای گرفتن جهت ها و انتقال آنها به نقشه دارد.

 

خط کش(ها): با مقیاس نقشه شما برای تعیین فواصل استفاده می شود.

 

فلش جهت حرکت: به شما می‌گوید که هنگام گرفتن یا دنبال کردن جهت ، قطب‌نما را به کدام سمت بگیرید.

 

صفحه مدرج لغزنده: که به آن “حلقه آزیموت” نیز می گویند، این دایره بیرونی دارای علائم 360 درجه است.

 

جزئیات آناتومی محفظه سوزن یک قطب نما

نحوه استفاده صحیح از قطب نما

خط شاخص: دقیقاً بالای قاب قرار دارد و علامت ” نقطه خواندن جهت ” نیز نامیده می شود.

سوزن مغناطیسی: انتهایی که همیشه به قطب مغناطیسی اشاره می کند معمولاً قرمز یا سفید است.

 

فلش جهت‌گیری: برای جهت‌دهی قاب استفاده می‌شود، دارای یک طرح کلی است که دقیقاً با انتهای مغناطیسی سوزن مطابقت دارد.

 

خطوط جهت: خطوط موازی است که با حلقه مدرج دور قطب نما  می چرخند. تراز کردن صحیح آنها با خطوط شمال به جنوب روی نقشه، فلش جهت گیری شما را با شمال هم تراز می کند.

 

تنظیم نقطه انحراف

شمال روی نقشه به راحتی پیدا می شود (در بالای صفحه است). با این حال، در بیشتر مکان‌ها در دنیای واقعی، شمال مغناطیسی (جایی که سوزن قطب نمای شما نشان می‌دهد) و شمال واقعی چند درجه متفاوت است: این تفاوت به عنوان «انحراف» شناخته می‌شود.

در قاره ایالات متحده، شیب ها از 20 درجه شرقی در بخش هایی از ایالت واشنگتن تا 20 درجه غربی در بخش هایی از مین Maine متفاوت است. از آنجایی که یک درجه از خطا می تواند شما را تا 100 فوت بیش از یک مایل از مسیر خارج کند، تنظیم دقیق انحراف بسیار مهم است.

 

قبل از اینکه بتوانید آن را تنظیم کنید، باید مقدار انحراف را در منطقه سفر خود پیدا کنید. نقشه های توپوگرافیک  میزان انحراف  را فهرست می کنند، اما مقدار آن در طول زمان متفاوت است. بنابراین تاریخ بازبینی نقشه را بررسی کنید .

نحوه تنظیم انحراف با مدل های  مختلف قطب نما متفاوت است (برخی از ابزار کوچک استفاده می کنند) و باید دستورالعمل های ارائه شده همراه قطب نما را دنبال کنید. زمانیکه نقطه انحراف را در قطب نما تنظیم کردید ، لازم نیست دوباره به آن فکر کنید تا زمانی که به یک مکان جدید سفر کنید.

از روی نقشه جهت یابی کنید

نقشه خوانی – ارتباط دادن آنچه که روی کاغذ می بینید با آنچه در اطراف خود می بینید – یک مهارت اساسی است که باید آن را تمرین کنید. قبل از اینکه بتوانید این کار را انجام دهید، باید نقشه خود را به درستی جهت دهی کنید.

هنگامی که نقطه انحراف را تنظیم کنید  ، تنظیم جهت نقشه ساده است:

قطب نما خود را با جهت پیکان حرکتی که به سمت بالای نقشه است، روی نقشه قرار دهید.

صفحه مدرج دور قطب نما را  طوری بچرخانید که ( N  ) شمال با جهت پیکان حرکتی ردیف شود.

صفحه پایه را تا جایی بلغزانید که یکی از لبه های مستقیم آن با لبه چپ یا راست نقشه شما هماهنگ شود. (جهت پیکان حرکت همچنان باید به سمت بالای نقشه باشد) .

سپس، در حالی که هر دو نقشه و قطب نما را ثابت نگه داشته اید، بدن خود را بچرخانید تا انتهای سوزن مغناطیسی در محدوده طرح کلی فلش جهت قرار گیرد.

اکنون نقشه را به درستی جهت‌گیری کرده‌اید و می‌توانید نشانه‌های نزدیک را روی آن شناسایی کنید. قبل از حرکت، برای آشنایی با نقشه و محیط اطراف خود وقت بگذارید. و در طول مسیر به خواندن نقشه خود ادامه دهید: ماندن در مسیر درست  بسیار ساده تر از پیدا کردن مسیر درست پس از گم شدن است .

جهت یابی کنید

“جهت ” یک روش ساده برای توصیف دقیق مسیر حرکت است . به عنوان مثال، به جای رفتن به «شمال غربی» برای رسیدن به یک کمپ، ممکن است از یک جهت 315 درجه پیروی کنید.

 

جهت ها همیشه نسبت به یک مکان ، خاص هستند:  دنبال کردن یک جهت از دو مکان مختلف شما را به یک مقصد نمی رساند.

مکان یابی روی نقشه

هر زمانی که می‌دانید روی نقشه کجا هستید می‌توانید از یک جهت برای رسیدن به مکان مورد نظرتان  استفاده کنید:

قطب نمای خود را روی نقشه طوری تنظیم کنید که سمت مستقیم صفحه پایه  ( خطوط خط کش دو طرف قطب نما )  بین موقعیت فعلی شما (1a) و مکان مقصد ( 1b )  که روی نقشه مشخص کرده اید باشد .

مطمئن شوید که جهت فلش حرکت  در جهت مقصد شما  است (به عبارت دیگر، وارونه نیست).

اکنون قاب مدرج دور قطب نما را بچرخانید تا خطوط جهت یابی روی قطب نما با خطوط شبکه شمال-جنوب ویا لبه های چپ و راست نقشه شما همسو شوند. (مطمئن شوید که نشانگر شمالی روی قاب مدرج به سمت شمال در نقشه است، نه جنوب ).

به خط شاخص ( Index line  ) نگاه کنید تا جهت را که به تازگی گرفته اید را بخوانید.

اکنون می توانید از قطب نما استفاده کنید تا آن جهت را تا مقصد خود دنبال کنید:

  1. قطب نما را طوری نگه دارید که جهت پیکان حرکت به سمت شما باشد.

 

  1. بدن خود را بچرخانید تا سوزن قطب نما در جهت قرار گیرد. جهت پیکان سفر اکنون رو به جهتی است که گرفتید و می توانید آن را تا مقصد خود دنبال کنید.

جهت یابی در میدان

همچنین می توانید از یک قطب نما  برای پیدا کردن مکان خود در نقشه استفاده کنید. ممکن است بخواهید بدانید دقیقاً در کجای یک مسیر هستید.

با پیدا کردن نقطه عطفی که بتوانید آن را نیز در نقشه خود شناسایی کنید، شروع کنید.

قطب نما را صاف نگه دارید و جهت پیکان حرکتی به سمت مخالف شما  و مستقیماً به نقطه عطف (نقطه مشخصی که در اطراف خود و همچنین روی نقشه شناسایی کرده اید ) باشد.

حالا قاب مدرج را بچرخانید تا سوزن مغناطیسی هم جهت با  فلش حرکت  قرار گیرد.

به خط شاخص نگاه کنید تا جهتی  را که به تازگی گرفته اید را بخوانید.

اکنون می توانید آن جهت را به نقشه خود منتقل کنید تا مکان خود را پیدا کنید:

  1. قطب نما را روی نقشه قرار دهید و یک گوشه لبه مستقیم را با نقطه عطف تراز کنید.

 

  1. اطمینان حاصل کنید که جهت پیکان حرکت در جهت کلی نقطه عطف (6a) مشخص است، کل صفحه پایه را بچرخانید تا خطوط جهت به سمت شمال/جنوب (6b) و نشانگر شمالی روی قاب به سمت شمال نقشه (6c) باشد.

 

  1. اکنون می توانید یک خط روی نقشه در امتداد لبه مستقیم قطب نما بکشید (7a). نقطه ای که خط رسم شده از نقطه عطف از مسیر شما عبور می کند، موقعیت مکانی شما است (7b).

همچنین می‌توانید از چند موقعیت  برای پیدا کردن مکان خود در نقشه استفاده کنید. اگر روی یک ویژگی خطی مانند یک مسیر نیستید، همچنان می‌توانید مکان خود را در نقشه پیدا کنید.

این فرآیند که «مثلث‌سازی» نامیده می‌شود، به سادگی از شما می‌خواهد که این مراحل را با علامت دوم و سوم دنبال کنید، ترجیحاً مواردی که حداقل 60 درجه از نقطه عطف اول شما (و یکدیگر) فاصله دارند.

اگر خطوطی که ترسیم کردید در یک نقطه به هم می رسند، آن نقطه مکان شماست. با این حال، اغلب اوقات، این سه خط یک مثلث کوچک را تشکیل می دهند – مکان شما جایی در آن مثلث کوچک یا نزدیک آن خواهد بود. اگر خطوط رسم شده یک مثلث بسیار بزرگ را تشکیل می دهند، کار خود را دوباره بررسی کنید زیرا حداقل یک خطای مهم دارید.

نکات استفاده از قطب نما

سطوح و اجسام فلزی (آهن ) می توانند کارکرد  قطب نما را مخدوش کند. از قطب نما دور از ماشین یا اشیاء فلزی مانند میز پیک نیک یا میز فلزی استفاده کنید. حتی سطح آهن در یک میدان گدازه می تواند تأثیر داشته باشد. میدان های الکتریکی (مثلاً یک موتور ماشین در حال کار) نیز می تواند دقت قطب نما را کاهش دهد.

قطب نما را در نزدیکی آهنربا یا میدان الکتریکی قرار ندهید. با گذشت زمان، قرار گرفتن در معرض آن می تواند سوزن را مغناطیسی کند. قطب نما خود را در جیبتان  در کنار تلفن همراه قرار ندهید. حتی یک گیره ، مغناطیسی استفاده شده در شیر گاز برخی از مخازن نگهداری از مایعات نیز می تواند مشکل ساز باشد.

 

 

گروه کوهنوردی و گردشگری کوه گرد با داشتن سالها تجربه در زمینه برگذاری تورهای کوهنوردی وگردشگری در داخل و خارج کشور و همچنین همکاری با لیدرهای مجرب و کارشناسان حرفه ای در زمینه تجهیزات کوهنوردی و طبیعت گردی آماده پاسخگویی به شما عزیزان است . برای دریافت اطلاعات بیشتر با کارشناس ما تماس حاصل فرمایید .

 

مقالاتمرتبط

تور هایکوهگرد

خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور کویر ابوزیدآباد
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور صعود به قله آرارات ترکیه (تیر 1403)
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور کمپینگ جنگل های ارسباران
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور ییلاق فیلبند
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور جنگل الیمستان
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور جنگل ابر شاهرود
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور صعود به قله سبلان (تیر 1403)
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور صعود به قله کازبک گرجستان (مرداد 1403)
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور صعود به قله علم کوه (تیرماه 1403)
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور صعود به قله کلیمانجارو
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور صعود به قله آراگاتس ارمنستان
خراسان رضوی، مشهد
(35) نظر
تور صعود به قله البروس روسیه (مرداد 1403)
نظرات (0 نظر)